بعدازظهر شنبه ۲۶ خردادماه، وبینار «نسل جدید وام در ایران» با حضور رضا قربانی، هم‌بنیان‌گذار کارخانه نوآوری رسانه راه‌کار برگزار شد. این وبینار یکی از پیش‌رویدادهای «لندتک ایران» است که قرار است مردادماه سال جاری برگزار شود.
به گزارش «راه پرداخت»، رضا قربانی با اشاره به اینکه لندتک سنتی‌ترین کسب‌وکارها را نیز تحت تأثیر قرار داده و حتی روش‌های پرداخت را عوض کرده است، گفت: «در این وبینار به مسائلی چون مفاهیم و کاربردهای لندتک، لندتک چه کمکی به مردم و کسب‌وکارها می‌کند، وام خرد و مفهوم رتبه اعتباری می‌پردازیم.»
هم‌بنیان‌گذار راه‌کار ادامه داد: «در ادبیات فناوری مالی دنیا مفهومی به نام لندتک وجود ندارد، زیرا یکی از زیرمجموعه‌های فین‌تک است و بیشتر با نام فین‌تک‌لندینگ شناخته می‌شود.»
او با اشاره به زمانی که وب برای اولین‌بار در جهان عرضه شد و کسب‌وکارهایی مانند آمازون شکل گرفتند و نوع جدیدی از تجارت را معرفی کردند گفت: «در ابتدا واکنش‌ها به این کسب‌وکارها مخالفت و مقاومت بود، ولی آنها تغییراتی در دنیا ایجاد کردند. اکنون نیز در جهان اطراف ما اتفاقاتی در حال وقوع است که باعث تغییر شیوه کار در چند سال آینده خواهد شد. این تغییر از جنس ظهور وب و رمزارزهاست.»
پول چیست؟
هم‌بنیان‌گذار راه‌کار پول را ابزاری دانست که بتواند در عمل، وظایف خود را به‌خوبی اجرا کند؛ حتی اگر مانند بیت‌کوین پشتوانه قانونی و حقوقی نداشته باشد. او افزود: «پول سه کارکرد دارد: ابزار مبادله است، ذخیره ارزش می‌کند و همچنین معیار سنجش است. پول باید هم‌زمان هر سه کارکرد را داشته باشد. ابزار مبادله که مهم‌ترین کارکرد پول به شمار می‌رود به این معناست که برای خریدوفروش به کار می‌رود و می‌تواند سکه، طلا، سهام، خودرو، مروارید و غیره باشد؛ در واقع هر چیزی که خریدار و فروشنده آن را قبول داشته باشند.»
قربانی با اشاره به کارکرد بعدی پول مطرح کرد: «معیار سنجش بودن یعنی قیمت یک کالا را اندازه‌گیری کند. معیار سنجش نباید نوسان زیادی داشته باشد. بنابراین اگر پولی تورم زیادی دارد، معیار سنجش خوبی نیست. سومین کارکرد پول هم ذخیره ارزش است؛ به این معنا که اگر ارزشی به دست آمد و به پول تبدیل شد، ارزشش حفظ شود.»
هم‌بنیان‌گذار راه‌کار ایراد کارکرد «ذخیره ارزش پول» در ایران را تورم دانست و گفت: «تورم ماهیت پنهان پول یا هزینه فرصت پول است. نگهداری از پول هزینه دارد و این دارایی در طول زمان ارزش خود را از دست می‌دهد. پول را در هر نقطه‌ای که بگذاریم، میلیون‌ها نقطه دیگر را از دست می‌دهیم، پس باید آن را به دارایی‌های دیگر تبدیل کنیم تا ارزشش را حفظ کند.»
او با تأکید بر اینکه سرمایه‌گذاری به معنی تبدیل دارایی نیست، بیان کرد: «در کشور ما که تورم سالانه ۵۰درصدی وجود دارد، ارزش پول از بین می‌رود؛ بنابراین تبدیل پول به سکه، تبدیل دارایی است نه سرمایه‌گذاری. سرمایه‌گذاری یعنی اگر امروز یک سکه دارم، فردا دو سکه داشته باشم. تغییرات زیاد باعث می‌شود پول کارکرد خود را از دست بدهد و به‌اصطلاح فاسد شود.»
کلاس‌های دارایی چیست؟
قربانی کلاس‌های دارایی را به هفت دسته تقسیم کرد و گفت: «این هفت کلاس شامل کسب‌وکار، فلزات کمیاب، املاک و مستغلات، انواع دارایی در بورس، کالای بادوام، دارایی‌های دیجیتال و انواع سپرده‌های بانکی است.»
او افزود: «پیش از این اشاره کردم که تبدیل دارایی همیشه به معنای سرمایه‌گذاری نیست و گاهی این‌طور است. برای مثال اگر سهام اپل را زمانی که قیمت پایینی داشت خریداری می‌کردید، سرمایه‌گذاری به شمار می‌رفت، زیرا این سهام رشد نمایی داشته است. اصطلاح «سود در خرید است» به این معناست که سود زمانی حاصل می‌شود که خرید درست انجام شود.»
هم‌بنیان‌گذار راه‌کار بیت‌کوین را ابزار ضد تورمی نامید و گفت: «در ایران باید به دنبال تبدیل دارایی باشیم. قانون نانوشته‌ای وجود دارد که این کار نباید به شکل ریال انجام شود. ریال کارکرد مبادله را دارد، اما برای ذخیره ارزش مناسب نیست.»
قربانی معروف‌ترین نوع کلاس دارایی را زمین دانست و درباره دلیل آن گفت: «زمین خلق نمی‌شود و محدود است. همچنین فاسد نمی‌شود و می‌توان آن را تقسیم کرد. در جایگاه بعدی فلزات و عناصر کمیاب مثل طلا قرار می‌گیرند. پول باید برای عموم مردم قابل قبول بوده و بادوام و تقسیم‌شدنی باشد. به‌علاوه راحت استفاده شود، دارای ارزش ثابت بوده و تولید محدودی داشته باشد.»
بانک چیست؟
مدیرعامل راه‌کار در ادامه به تشریح کارکردهای سه‌گانه بانک پرداخت و گفت: «بانک انواع پول را برای سپرده می‌گیرد، پرداخت را تسهیل می‌کند و تسهیلات ارائه می‌دهد. با ظهور لندتک، بخش تسهیلات بانک متحول شده و به‌نوعی کارکرد سوم را از بانک گرفته است. از آنجا که بانک‌ها به‌صورت سنتی این سه کارکرد را داشتند، افراد برای دریافت تسهیلات باید سراغ آنها می‌رفتند. با این حال برخی اعداد برای بانک‌ها جذاب نیستند و هزینه زیادی دارند. کسب‌وکارهای لندتکی اینجا ارائه تسهیلات می‌کنند. البته طبق قوانین، لندتک‌ها باید در چهارچوب بانک‌ها فعالیت کنند.»
کرادفاندینگ چیست؟
هم‌بنیان‌گذار راه‌کار با بیان اینکه جریان کرادفاندینگ و لندتک از سال ۲۰۰۵ در دنیا شروع شد، تصریح کرد: «قبل از لندتک، جریان اصلی متعلق به کرادفاندینگ بود. کرادفاندینگ یا تأمین مالی جمعی از روش‌هایی است که خارج از فضای بانک شکل گرفت و پرداخت را نیز از کارکردهای بانک جدا کرد.»
اکوسیستم لندتک جهان
قربانی در ادامه به بررسی فهرست برترین کسب‌وکارهای فین‌تکی در جهان پرداخت و گفت: «جایگاه سی‌ونهم این فهرست متعلق به شرکتی به نام Affirm است. این کسب‌وکار لندتکی آمریکایی در حوزه BNPL فعالیت می‌کند. «کیک‌استارتر» و «لندینگ‌کلاب» شاید کسب‌وکارهای بزرگی نباشند، اما از پیشروان لندتک و کرادفاندینگ در دنیا به شمار می‌روند.»
او افزود: «در حوزه تأمین مالی جمعی کسب‌وکارهای زیادی ایجاد شده‌اند که در چهار لایه قرار می‌گیرند و شامل مارکت‌فسیلیشن، کانسومرلندینگ، بیزینس‌لندینگ و فناوری می‌شوند. مارکت‌فسیلیشن همان بازارگاه است، مانند اسنپ. کسب‌وکارهای کانسومرلندینگ هم وام‌های شخصی مانند وام خانه، دانشجویی و خودرو می‌دهند.»
هم‌بنیان‌گذار راه‌کار با اشاره به اینکه بیزینس‌لندینگ متمرکز بر سرمایه در گردش است، بیان کرد: «در این حوزه انواع وام‌های کسب‌وکاری ارائه می‌شود. البته این حوزه در ایران فعال نیست. کسب‌وکارهای حوزه فناوری نیز زیرساخت و خدمات لندتکی ارائه می‌دهند.»
لندتک به زبان ساده
در ادامه این وبینار، رضا قربانی عامل جذابیت لندتک‌ها و BNPL ها در دنیا را تجربه بهتر افراد، خدمات ارزان‌تر، شفاف‌تر بودن خدمات و انعطاف‌پذیری در شیوه‌های پرداخت دانست و گفت: «به‌طور کلی لندتک‌ها از نظر UIUX جذاب‌ترند. لندتک در ایران در نقطه فروش نشسته و قدرت آن را دارد که پول را به سوی کسب‌وکارهای خاصی هدایت کند. لندتک با هدف قرار دادن نقطه فروش توانسته کسب‌وکارهایی را در این حوزه تعریف کند. برای کسب‌وکارهای کوچک مهم است که در پلتفرم‌های BNPL قرار بگیرند.»
او با تأکید بر این نکته که لندتک‌ها می‌توانند تله بدهی باشند، اظهار کرد: «اگر کاربران به‌درستی از لندتک‌ها استفاده نکنند، در تله بدهی می‌افتند. لندتک باید در راستای تبدیل دارایی استفاده شود.»
ارزش جهانی بازار BNPL
هم‌بنیان‌گذار راه‌کار BNPL را بخشی از لندتک دانست و بیان کرد: «این روش، آینده پرداخت است. ارزش جهانی بازار BNPL در سال ۲۰۲۳ افزون بر ۹۷ میلیارد دلار بوده است. جنس BNPL از تسهیلات نیست و مدل تجاری آن گرفتن سود کم است. در واقع BNPL کانالی برای پرداخت تعریف می‌کند. کسب‌وکارها هیچ‌گاه نمی‌توانند این روش پرداخت را نادیده بگیرند.»
اکوسیستم لندتک ایران
قربانی ضمن معرفی بخشی از اکوسیستم لندتک ایران بیان کرد: «بسیاری شهر لوازم خانگی و دیجی‌شهر را لندتک نمی‌دانند، اما این کسب‌وکارها از بسیاری از لندتک‌ها در ارتباط‌گیری با مردم جلوتر هستند و سرویس‌هایی از جنس لندتک ارائه می‌دهند. البته لندتک وثیقه‌محور نیست و یکی از مبانی اصلی آن اعتبار است. لندتک‌ها براساس اعتبار پیش می‌روند و فروش را تسهیل می‌کنند.»
ماتریس اکوسیستم لندتک ایران
رضا قربانی در ادامه به تشریح ماتریس اکوسیستم لندتک ایران پرداخت: «این نقشه چهار سطر دارد که لندتک را از زاویه دید مردم، کسب‌وکار، نهاد مالی و تنظیم‌گر بررسی می‌کند. در این ماتریس ۱۲ نقش مطرح شده که شامل کارت، سخت‌افزار و فناوری، KYC و مبارزه با تقلب، اعتبار، پذیرنده، پرداخت، تأمین مالی کسب‌وکار، وام مسکن، وام خودرو، وام دانشجویی، وام شخصی، بانک، فین‌تک و بازارگاه می‌شود. پیش‌بینی می‌شود آینده لندتک ایران روند روبه‌رشدی داشته باشد.»
شهر در تسخیر لندتک
هم‌بنیان‌گذار راه‌کار با تأکید بر اینکه پس از لندتک، برگشتی به عقب وجود ندارد، گفت: «پیش از این از بانک تسهیلات می‌گرفتیم و جای دیگری استفاده می‌کردیم، اما اکنون تسهیلات در نقطه فروش قرار گرفته و لندتک در حال تغییر نقطه فروش است. برای مثال اسنپ به بازارگاه تبدیل می‌شود.»
دیدگاهتان را بنویسید