به گزارش Juniper Research تعداد کسانی که از بانکداری دیجیتال استفاده میکنند از سال ۲۰۲۰ تا سال ۲۰۲۴ از ۱.۹ میلیارد به ۲.۵ میلیارد نفر خواهد رسید. در همین راستا پلتفرم‌های وام‌دهی، مانند وام‌دهی همتا به همتا (P2P) و تأمین مالی جمعی جایگزین بانک‌های سنتی خواهند شد.
اقتصاد خاورمیانه نیز در این مدت تغییر کرده است. طبق پیش‌بینی‌های مکنزی، انتظار می‌رود درآمد فین‌تک در خاورمیانه و پاکستان تا سال ۲۰۲۵ سه‌برابر شود و میانگین آن بین ۳.۵ تا ۴.۵ میلیارد دلار باشد. در همین گزارش آمده که امارات متحده عربی با بازاری به ارزش ۳.۱۶ میلیارد دلار که پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۹ به ۵.۷۱ میلیارد دلار برسد، پیشروترین کشور در چشم‌انداز فین‌تک این منطقه است. بانک مرکزی این کشور (CBUAE) به‌صورت مستمر مقرراتش را برای تقویت همکاری بین بانک‌های سنتی و شرکت‌های فین‌تک به‌روز میکند.
بخش عمده بازار فین‌تک امارات متحده در دست خرده‌فروشی‌های آنلاین است که از سال ۲۰۲۰ وارد فعالیت‌های روزمره زندگی افراد شدند. همچنین گروه سنی ۳۰ تا ۴۰ساله نیز بیشترین سهم بازار را در سال ۲۰۲۲ به خود اختصاص داده که به دلیل افزایش جمعیت در سن کار است که ترجیح می‌دهند از خدمات اقتصادی به شکل دیجیتال استفاده کنند.
وام‌دهی مبتنی بر فناوری
یکی از روندهای مدنظر در این کشور حاشیه خلیج‌فارس، وام‌دهی مبتنی بر فناوری است. بر اساس گزارش صندوق خلیفه، با اینکه ۶۰ درصد از تولید ناخالص داخلی امارات متعلق به بنگاه‌های اقتصادی کوچک و متوسط (SME) است، بانک‌های سنتی تقریباً ۵۰ تا ۷۰ درصد از درخواست‌های وام آنها برای تأمین مالی را رد میکنند؛ درحالی‌که چنین وام‌هایی فقط چهار درصد از اعتبارات بانکی معوق امارات را تشکیل می‌دهند. (میانگین این عدد در منطقه منا ۹.۳ درصد است.)
چنین موانعی باعث شده امارات متحده عربی در حوزه فین‌تک، به‌ویژه وام‌دهی، با تمام انرژی تلاش کند به استانداردهای جهانی نزدیک شده و این خلأ را پر کند. طبق گزارش بانک جهانی، انتظار می‌رود ارزش بازار جهانی وام‌دهی P2P تا سال ۲۰۲۴ به ۵۶۶ میلیارد دلار افزایش یابد و منطقه منا با یک‌چهارم جمعیت جهان و امارات متحده عربی نقش بسیار پررنگی در این رشد خواهند داشت.
تأمین مالی جمعی
تأمین مالی جمعی روشی است تا پروژه‌ها با جمع‌آوری مقادیر کمی پول از تعداد زیادی از افراد، معمولاً با اینترنت برای خود سرمایه ایجاد کنند. چهار نوع اصلی تأمین مالی جمعی برای اهداف مختلف جذب سرمایه و انواع پروژه در امارات ممکن است.
- تأمین مالی جمعی مبتنی بر پاداش
- تأمین مالی جمعی مبتنی بر اهدا
- تأمین مالی جمعی مبتنی بر سهام
- تأمین مالی جمعی مبتنی بر وام
الان بخر، بعداً پرداخت کن
اعتبار کوتاه‌مدت در نظام مالی امارات متحده عربی به وام‌هایی گفته می‌شود که به مدت حداکثر ۱۲ ماه برای خرید کالا یا خدمات بدون دریافت وثیقه و سود به وام‌گیرنده تعلق می‌گیرد و شامل BNPL نیز می‌شود.
صنعت BNPL مانند سایر نقاط جهان، در خاورمیانه بازار نسبتاً نوپایی دارد و با موانع زیادی روبه‌روست. کشورهای این منطقه مکانیسم مناسبی برای تجهیز اقتصادشان به خدمات مالی پیشرفته‌تر نداشته‌اند و علاوه‌بر این حاشیه خلیج فارس محل زندگی برخی از ثروتمندترین کشورهای جهان است که باعث می‌شود طرح‌هایی مثل خرید اقساطی رواج پیدا نکند. نکته بعدی نوع نگاه فرهنگ امارات به BNPL است. امارات متحده عربی از نظر فرهنگی نسبت به خرید قسطی محافظه‌کار است و آن را تله و تولید بدهکار تلقی میکند.
با تمام این نکات در بین سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۲ بازار BNPL امارات متحده عربی به دلیل ظهور پرداخت فوری، افزایش ضریب نفوذ اینترنت (تقریباً ۹۰ درصد)، تراکنش‌های کنترل‌شده و ایمن با رشد قابل توجهی روبه‌رو شد. علاوه‌بر اینها امارات ساختار اجتماعی خاصی دارد و محل زندگی افراد مختلفی از ملیت‌های متفاوت با بازه درآمدی گسترده است؛ به‌طوری‌که جمعیت افراد محلی حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد جمعیت کل کشور است. از طرفی منطقه منا بازار جدیدی با جمعیت جوان و آگاه از فناوری است که برای سرمایه‌گذاران اروپایی و آمریکایی بسیار جذاب است. برای مثال در نوامبر ۲۰۲۱، PostPay وارد یک همکاری استراتژیک با بانک تجاری دبی و مسترکارت شد. سال گذشته نیز ZIP (یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های BNPL در استرالیا)، Spotti را به قیمت بیست میلیون دلار خریداری کرد و با همکاری بانک اسلامی ابوظبی اولین کارت اعتباری مجازی BNPL را در امارات راه‌اندازی کرد.
رگولاتوری در امارات
اولین قدم این کشور برای رسیدن به اهداف بلندمدت خود در فین‌تک، تنظیم مقررات است. فعالیت‌های اقتصادی و مالی در امارات متحده، مگر اینکه به‌صورت واضح با قوانین شریعت در تضاد باشند، آزادند و دو رگولاتور آن را کنترل میکند. اوراق بهادار و فعالیت‌های مرتبط با بازار سرمایه را سازمان اوراق بهادار و کالا و فعالیت‌های بانکی، وام‌دهی و پرداخت را بانک مرکزی تنظیم میکند. سازمان تنظیم مقررات خدمات مالی و اداره خدمات مالی دبی نیز بر فعالیت‌های مالی در منطقه آزاد و مرکز مالی بین‌المللی دبی نظارت دارند. این نهادها سعی میکنند علاوه‌بر حمایت از مصرف‌کننده، ثبات مالی امارات را با ایجاد راهکارهای واضح، افزایش نظارت و ترویج وام‌دهی مسئولانه افزایش دهند.
در مارس ۲۰۲۲ قوانین جدید پلتفرم‌های تأمین مالی برای بخش‌های دولتی و خصوصی تصویب شد. بر اساس این قوانین سقف سرمایه‌گذاری سرمایه‌گذار خرد در یک کسب‌وکار ۱۸۰۰۰ درهم و حداقل سرمایه هر حساب کاربری در پلتفرم‌ها پنج هزار درهم است.
در سپتامبر ۲۰۲۳ نیز بانک مرکزی مقررات جدید شرکت‌های مالی را تصویب کرد که در آن طرح‌های «الان بخر، بعداً پرداخت کن» را با عنوان شکلی از وام‌دهی به رسمیت شناخت. مطابق مقررات امارات متحده، فقط نمایندگان بانک‌ها یا شرکت‌های مالی دارای مجوز و شرکت‌های مالی دارای مجوز محدود، مجاز به ارائه اعتبار کوتاه‌مدت؛ ازجمله محصولات BNPL هستند. این مجوز محدود برای دوره‌های سه‌ساله صادر می‌شود. از طرفی برای حمایت هرچه بیشتر از مصرف‌کننده محدودیت‌ها و تدابیر خاصی برای حجم وام‌دهی تعیین شد.
- محدودیت اعتبار: هر فردی می‌تواند حداکثر تا ۲۰ هزار درهم یا سه‌برابر درآمد خالص ماهانه‌اش اعتبار دریافت کند.
- محدودیت کارمزد: کل کارمزدها (شامل هزینه و جریمه) نباید از ۳۰ درصد کل مبلغ اعتبار اولیه تجاوز کند.
- ارزیابی اعتبار: اگر کل اعتبار وام‌گیرنده از پنج هزار درهم تجاوز کند، باید تاریخچه مالی فرد بررسی شود.
نمونه‌های موفق لندتک در امارات متحده عربی
Tabby
این پلتفرم یکی از بازیگران اصلی صنعت BNPL در امارات متحده عربی است و با ویزا همکاری میکند. Tabby Card یک کارت دیجیتال است که به شما این امکان را می‌دهد که از هر فروشگاهی در امارات خرید کنید و بدهی‌تان را در چهار قسط پرداخت کنید. حتی با سرویس ویژه Tabby+ مشتری روی تمام خریدهایش یک درصد پاداش نقدی دریافت میکند.
Beehive
Beehive اولین و تنها پلتفرم وام‌دهی همتا به همتا در امارات متحده و منطقه منا است. این شرکت از سال ۲۰۱۴ با سرمایه ۵۴میلیون‌دلاری وام‌دهی همتا به همتای آنلاین را شروع کرد و تا سال ۲۰۱۸، نزدیک به ۴۵۰۰ سرمایه‌گذار بیش از ۷۵ میلیون درهم وام ارائه کرده‌اند و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۷ به ۱.۴ تریلیون دلار برسد.
PostPay
این شرکت فین‌تک یکی از محبوب‌ترین ارائه‌دهندگان BNPL در دبی است که سال ۲۰۱۹ و با ۳۵ میلیون دلار سرمایه آغاز به کار کرد. این پلتفرم به کاربران امکان می‌دهد پرداخت‌های حجیم را به اقساط ماهانه تقسیم کنند یا با استفاده از برنامه، پرداخت‌های منظم را انجام دهند. ۵۰ درصد از ساکنان امارات متحده عربی کاربران کیف پول دیجیتالPostPay هستند .
Huspy
پلتفرم بعدی که در موضوع وام‌دهی مسکن فعالیت میکند Husoy است. این شرکت سال ۲۰۱۹ و با ۳۷ میلیون سرمایه فعالیتش را آغاز کرد و طی یک سال با نرخ سالانه بیش از یک میلیارد دلار به معتبرترین ارائه‌دهنده وام مسکن آنلاین در امارات تبدیل شد.
لازم به ذکر است رویداد بزرگ لندتک ایران روزهای ۱۷ و ۱۸ مردادماه در سالن ضرغام برگزار می‌شود که به بررسی مهم‌ترین روندهای این حوزه در ایران و جهان می‌پردازد.
دیدگاهتان را بنویسید