یاسر مرادی، عضو هیئت‌مدیره بانک صادرات ایران در روز اول رویداد بزرگ لندتک ایران به بررسی نقش‌آفرینی بانک‌ها در اکوسیستم لندتک‌ها پرداخت. مرادی توثیق الکترونیک را ضروری می‌داند، زیرا از رفتار سلیقه‌ای بانک‌ها جلوگیری می‌کند. به گفته او، مجلس شورای اسلامی قوانین متعددی تصویب کرده که هر فردی بخواهد وام بگیرد مجبور است وثیقه بگذارد. بسیاری از افراد وثایق بی‌ارزش در رهن بانک می‌گذارند. بانک‌ها سلیقه‌ای برخورد می‌کنند و دسترسی به ضامن سخت است. از سمت دیگر مردم دارایی‌هایی دارند که قابل توثیق نیستند.
صدور بیش از پنج میلیون چک الکترونیک در بانک صادرات
یاسر مرادی، عضو هیئت‌مدیره بانک صادرات ایران در ابتدا با اشاره به تجربه‌اش برای گرفتن وام ازدواجش و پروسه پیچیده آن و قوانین سختگیرانه گذشته برای دریافت وام گفت که از همان موقع تصمیم گرفته وارد نظام بانکی شود و به اندازه وسع خود برای اصلاح این قضیه که تجربه تلخی از آن داشته تلاش کند. او با تحصیل در رشته حقوق در بدو استخدام وارد قسمت حقوقی بانک شد و بعد از مدتی تلاش‌هایش را برای اصلاح قوانین بانکی آغاز کرد.
او از ماجرای پلاسکو و سوختن چک‌های تولیدکنندگان بزرگ در آتش‌سوزی گفت و توضیح داد: «این چک‌ها هیچ‌جا به ثبت نرسیده بود. جمع‌‌بندی ما این شد که چک را از کاغذ به سمت سامانه‌های بانک مرکزی ببریم تا مانع بسیاری از کلاهبرداری‌ها و تخلفات و زیان‌ها شویم. به لطف خدا اتفاق‌های خیلی خوبی افتاد. قانون چک در سال ۱۳۹۷ تغییر کرد و چک‌ها سیستمی شدند. وقتی آن کار را انجام دادیم فکر نمی‌کردیم مردم با آن فرهنگ تازه آشنا نباشند که هر چکی روی کاغذ می‌نویسند داخل «سامانه صیاد» نیز به ثبت برسانند. هدف ما انتقال چک‌ها به داخل سامانه‌ها بود، اما چنین اتفاقی نیفتاد. با کمک دکتر محرمیان و افراد دیگری از مجموعه‌های دیگر توانستیم دستورالعمل چک الکترونیک را بنویسیم و امروز با افتخار عرض می‌کنم در بانکی که مشغولم، تاکنون پنج میلیون و ۱۴۹ هزار فقره چک الکترونیک صادر شده است.»
به گفته مرادی، این چک‌ها جلوی همه مغایرت‌های بین سامانه و سیستم را می‌گیرند. چک الکترونیک مشکل ارسال چک به دیگر شهرها را از بین می‌برد و امکان سرقت و کلاهبرداری و جعل ندارد. هر ساعت از شبانه‌روز هم امکان پاس شدن چک وجود دارد.
این عضو هیئت‌مدیره بانک صادرات ایران گفت که تا امروز پانزده بانک به کمک سیستم‌های ساتنا و پایا به این نظام پیوسته‌اند و بیان کرد: «این گام اول بود، اما مشکل دومی که دنبال می‌کردم این است که فارغ از فضای لندتک که شما در آن فعالیت می‌کنید، شبکه بانکی هنوز به‌صورت سنتی برای هر وامی، اگر وام کلان نباشد که وثیقه ملکی بخواهد، حداقل دو ضامن کارمند دارای دسته‌چک و شرایط معین می‌خواهد. برای رفع این مشکل، موضوع توثیق الکترونیک به میان آمد. در قانون بودجه سال گذشته وزارت اقتصاد مکلف شد زیرساخت‌های لازم توثیق الکترونیک را فراهم کند.»
دارایی بانک‌ها بی‌کیفیت شده است
مرادی توثیق الکترونیک را ضروری می‌داند، زیرا از رفتار سلیقه‌ای بانک‌ها جلوگیری می‌کند. به گفته او، مجلس شورای اسلامی قوانین متعددی تصویب کرده که هر فردی بخواهد وام بگیرد مجبور است وثیقه بگذارد. بسیاری از افراد وثایق بی‌ارزش در رهن بانک می‌گذارند؛ مثلاً کارخانه‌ای که بانک‌ها توان اداره آن را ندارند. صورت مالی بانک‌ها پر شده از دارایی‌های فریزشده و منجمد که قابل نقد کردن نیست. او در این‌باره افزود: «بانک صادرات فقط ۲۳۰۰ میلیارد تومان سهام یک کارخانه کوچک را برداشت که تا مدت‌ها نمی‌تواند آن را بفروشد. این سهام قابل فروش به مردم و لندتک‌ها و شرکت‌های خرد نیست. الان دارایی بانک‌ها بی‌کیفیت شده است. از یک‌سو بانک‌ها سلیقه‌ای برخورد می‌کنند و دسترسی به ضامن سخت است. از سمت دیگر مردم دارایی‌هایی دارند که قابل توثیق نیستند؛ مثلاً سهام ما در بورس. همه ما این را تجربه کرده‌ایم. در زمان آقای روحانی که بورس فروریخت، همه ما سهام خود را نگه داشته‌ایم و هنوز هم دلمان نمی‌آید آن را بفروشیم و منتظریم زمانی درست شود.»
این عضو هیئت‌مدیره بانک صادرات ایران بیان کرد: «این سهام‌ها اگر هم قابلیت توثیق داشته باشند، قابل توثیق الکترونیک نیستند؛ یعنی بانک، شما را به دفترخانه می‌فرستد تا سهام را به ثبت برسانید و توثیق اتفاق بیفتد. بانک‌ها معمولاً سیم‌کارت‌های موبایل، صندوق‌های با درآمد ثابت و حتی یارانه‌ای که می‌گیرید و سهام عدالت، طلای خانگی و خیلی موارد دیگر را برای وثیقه نمی‌پذیرند. به لطف خدا، سامانه‌ای با عنوان «توثیق» طراحی شده که بیشتر از بانک‌ها با استقبال لندتک و فین‌تک و کسب‌وکارهای دیجیتال مواجه شده، چون بانک‌ها به روش سنتی خودشان عادت کرده‌اند.»
به بیان مرادی، اکنون هر تسهیلات خرد یا تأمین اعتباری که بخواهید انجام دهید سامانه‌ای که مبنای آن را وزارت اقتصاد طراحی کرده و سوئیچ آن را با عنوان «ستاره» در اختیار بانک‌های مختلف قرار می‌دهد امکان توثیق دارد. او تشریح کرد: «در بانک ما اسم آن را «سِت» یا «سامانه توثیق» گذاشته‌اند. دارایی‌های نقدشونده فرد می‌تواند کاملاً الکترونیک، برمبنای ارزیابی سامان «سمات» بانک مرکزی توثیق شود و در سررسید معین، بدون اینکه لندتک یا نهاد ایجاد اعتبار، درگیر مشکلات حقوقی یا مزایده و دادگاه و پاسگاه شود، دارایی به فروش می‌رسد، نقد می‌شود و در اختیار لندتک قرار می‌گیرد. این سامانه، کار همان ضمانت‌نامه سنتی بانک را انجام می‌دهد، اما محدودیت‌های ضمانت‌نامه را ندارد و کارمزد و سختگیری و اعمال سلیقه در آن کمتر است.»
فین‌تک‌ها و لندتک‌ها بازوان اجرایی شبکه بانکی هستند
از دید مرادی فین‌تک‌ها و لندتک‌ها خیلی سریع هستند و بانکی‌ها معمولاً به پای آنها نمی‌رسند. او امیدوار است با شکل‌گیری چک الکترونیک، سفته الکترونیک و برات الکترونیک که زنجیرۀ آنها الان کامل وجود دارد اتفاق‌های مثبتی بیفتد: «امروز، اسناد تجاری کاملاً الکترونیکی شده و در اختیار شما قرار گرفته و سامانه توثیق هم در کنار آن نشسته است.»
او در پایان گفت: «امیدوارم ما نیز هم‌پای فین‌تک‌ها و لندتک‌ها لذت تأمین مالی سریع و بدون تکلف را بچشیم. بانک‌ها معمولاً از پس ساده‌سازی KYC و بسیاری از دیگر مراحل کار برنمی‌آیند. شما در جایگاه بازوان اجرایی و عملیاتی و وفادار شبکه بانکی، با تسهیم درآمدهای کارمزدی به کمک می‌آیید. درآمد کارمزدی برای بانک اهمیت زیادی دارد و به آن انگیزه می‌دهد. امیدوارم بتوانیم لذت تأمین مالی کم‌هزینه و کم‌دردسر را به مردم بچشانیم.»
دیدگاهتان را بنویسید